Voor Nederlanders is een ‘makkelijk bakje’ al snel gezet, gelet de alomtegenwoordige liefde voor Senseo. Maar het kan nog makkelijker en bovendien met veel meer smaak. Dat propageert Kalle Freese, Finlands beste barista en bedenker van de eerste smaakvolle instantkoffie.
Weinigen van ons hebben een voorliefde voor instantkoffie. Ook Freese niet, maar hij wil zoveel mogelijk mensen aan de goede koffie krijgen én het ‘hipstersfeertje’ dat eromheen hangt ontkrachten. Dat doet hij nu met Sudden Coffee, een bedrijf dat een eigen manier heeft ontwikkeld om gezette koffie te vriesdrogen zonder dat de smaken verloren gaan.
Tijdens zijn middelbare schooltijd werkt Freese in een café waar hij als koffienerd de ochtenddienst voor zijn rekening, alvorens hij naar de eerste les vertrekt.
“Elke ochtend komt er een mevrouw binnen”, vertelt hij tegenover Business Insider Nederland. “Ze is altijd slecht gehumeurd, loopt te vloeken en is soms echt onbeschoft. Haar koffie is ook elke keer hetzelfde: een no-fat latte om mee te nemen. Dus op een keer vraag ik haar: ‘Het gewoonlijke?’ En zij vertelt me daarop: ‘Niks dat je doet zou ‘gewoon’ moeten zijn’.”
Het momentje is een openbaring voor Freese, die de daarop volgende ochtenden steeds een nieuwe naam voor de koffie van deze klant bedenkt. “Het ging echt alle kanten op”, zegt hij met een glimlach. “Het belangrijkste was dat ze steeds vaker lachend naar buiten liep. Zo kwam ik erachter dat koffie veel meer is dan alleen een drankje voordat je aan je werk begint.”
Als Freese jaren later in Helsinki zijn eigen koffiebar begint, past hij ook die wetenschap weer toe. Maar ondanks talloze tevreden klanten en twee zeges in de Finse baristakampioenschappen, komt hij er al snel achter dat het nauwelijks rendabel is. “Ik verdiende wel wat, maar amper genoeg om de lichten elke dag weer aan te knippen. En ik was gefrustreerd hoe lastig het is om schaalgrootte te krijgen. Een koffiebar is niet schaalbaar.”
Smaakgoeroe aan boord
De vraag die Freese zich stelt is dus: hoe bereik ik zoveel mogelijk mensen met dit perfecte bakkie? Terwijl hij een paar ideeën uitbroedt, komt uiteindelijk instantkoffie bovendrijven.
Wanneer Freese op een koffieconferentie - ja, die bestaan - in Praag naast smaakgoeroe en koffieprofessor Chahan Yeretzian zit, doet hij zijn plan uit de doeken. “Ik vroeg: zou dat werken? En hij zegt heel simpel: ‘Ja, dat zou werken’.” Een paar testjes in Finland leveren inderdaad het gewenste resultaat op.
“Toen ik een hele batch instantkoffie kon maken, wist ik het zeker: dit wil ik doen.” En hij staat niet alleen, want de markt gelooft in het idee van de begeesterde Fin. Na een voorzichtige eerste investering kon Sudden Coffee afgelopen december aankondigen dat het 2,7 miljoen dollar ( 2,6 miljoen euro) heeft opgehaald onder leiding van CRV, een investeringsmaatschappij uit Silicon Valley die ook geld stak in onder meer DropBox, Yammer en Zendesk.
Zijn koffieliefde brengt Freese in contact met medestanders. Hij raakt betrokken bij een koffiecafé van ondernemer Jyri Engeström, partner van Flickr-oprichter Caterina Fake. Dit ondernemersduo woont in San Francisco, maar brengt de zomers door in Finland. Zij geloven in Freeses idee en nodigen hem uit om naar Silicon Valley te verhuizen. Daar woont de barista nu sinds een jaar en heeft hij een compagnon gevonden.
1.200 liter koffie per keer
In een garage in San Francisco werkt Freese aan de perfecte instantkoffie. Hij brouwt eerst een enorme bak troost - tot wel 1.200 liter per keer - en vriesdroogt die dan.
Vertrekpunt hierbij is het gebruik van goede bonen van één en dezelfde boer. Die moeten lichter geroosterd zijn dan koffie die normaal gesproken voor instantkoffie gebruikt wordt. "In plaats van die brandsmaak die we allemaal wel kennen", schrijft Sudden Coffee op haar website.
“Nu verkopen we koffie van de Biftu Gudina-boon uit Ethiopië”, vertelt Freese terwijl hij een paar samples, in een hip plastic reageerbuisje, overhandigt. “We hebben steeds maar één koffie en als we door deze voorraad heen zijn, schakelen we over op de volgende.”
Sudden Coffee werkt met een abonnementsvorm. Je kunt de koffie overal ter wereld laten bezorgen, juist omdat niet iedereen een goede barista op loopafstand heeft zitten. “Mijn oma van 82 woont in een bos in Finland en kan op die manier ook gewoon genieten van goede koffie”, glundert Freese.
De prijs is met 3 dollar per kop - dus iets minder dan 3 euro - niet veel lager dan een koffie in het café om de hoek. In zat delen van de VS is een kopje van een barista zelfs goedkoper.
“Maar dan zit de fooi er nog niet bij en de wachttijd in de rij zou je ook mee kunnen tellen”, aldus Freese, die eraan toevoegt dat het niet zijn doel is om koffietentjes om zeep te helpen.